Yönetici Öğretim Üyelerinin Ek Ödeme Hakları: Güncel Danıştay Kararı İncelemesi

Üniversitelerin tıp ve diş hekimliği fakültelerinde görev yapan birçok değerli akademisyen, profesörlük gibi asli görevlerinin yanı sıra dekan yardımcılığı, başhekim yardımcılığı gibi idari sorumluluklar da üstlenmektedir. Bu çift yönlü görev, uzun bir süredir önemli bir hukuki tartışmanın merkezinde yer alıyordu: Yönetici konumundaki bir öğretim üyesi, hem yöneticilik vasfı için ödenen "yönetici payını" hem de fiilen yürüttüğü klinik hizmetler için öngörülen "taban ödemeyi" aynı anda alabilir mi?

Farklı bölge idare mahkemelerinin bu konuda birbiriyle çelişen kararlar vermesi, hem idareler hem de akademisyenler için bir belirsizlik ortamı yaratmıştı. Ancak Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, 2025/19 sayılı emsal niteliğindeki kararıyla bu tartışmaya son noktayı koydu.

Kararlar Arasındaki Çelişki: Yönetici Payı mı, Taban Ödeme mi?

İdari yargıda iki farklı görüş hakimdi:

1. Ödemelerin Ayrı Ayrı Yapılması Gerektiği Görüşü: Bazı mahkemeler, "yönetici payı"nın idari görev için, "taban ödeme"nin ise fiili hekimlik ve eğitim faaliyetleri için verildiğini savunuyordu. Bu yoruma göre, iki ödemenin amacı farklıydı ve yöneticilik görevi üstlenen bir akademisyenin aynı zamanda yürüttüğü klinik hizmetlerinin karşılıksız bırakılmaması gerekirdi.

   
   

2. Mükerrer Ödeme Yapılamayacağı Görüşü: Diğer mahkemeler ise 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 58. maddesindeki "Bu fıkra kapsamında bulunan yöneticilere, mesai saatleri içerisinde verdikleri mesleki hizmetlerinden dolayı ayrıca ek ödeme yapılmaz" hükmüne odaklanıyordu. Bu yaklaşıma göre, yönetici payı alan bir kişiye, mesai saatleri içindeki diğer faaliyetleri için ikinci bir ödeme (taban ödeme) yapılması, kanunun "ayrıca ek ödeme yapılmaz" yasağını ihlal eder ve mükerrer ödemeye yol açardı.

   
   

Bu iki farklı yorum, ülke genelinde farklı uygulamalara ve davalara neden oluyordu.

Danıştay'ın Nihai Kararı ve Yönetici Öğretim Üyesi Ek Ödeme Meselesi

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, önüne gelen bu çelişkili kararları değerlendirerek hukuki belirsizliği ortadan kaldırdı. Kurul, verdiği kararda özetle ikinci görüşü benimsedi ve konuya kesin bir çözüm getirdi.

Danıştay'a göre, 2547 sayılı Kanun'un 58. maddesinin (f) fıkrası son derece nettir. Bu madde, yöneticilik görevi üstlenen personele (dekan yardımcısı, başhekim yardımcısı vb.) gelir getirici katkılarına bakılmaksızın "yönetici payı" ödenmesini düzenlerken, aynı maddenin devamında bu kişilere mesai saatleri içindeki hizmetleri için ayrıca ek ödeme yapılamayacağını açıkça hükme bağlamıştır.

Kararın Gerekçesi Nedir?

Danıştay, taban ödemenin niteliğini incelemiştir. Taban ödeme, personelin motivasyonunu artırmak amacıyla mesai saatleri içindeki hizmetleri karşılığında döner sermayeden yapılan temel ek ödemenin bir parçasıdır. Dolayısıyla, "mesai saatleri içinde verilen mesleki hizmet" kapsamına girmektedir.

Bu durumda, yönetici payı alan bir akademisyene, yine mesai saatleri içindeki hizmetleri için bir de taban ödeme yapılması, kanunun açıkça yasakladığı "ayrıca ek ödeme" kapsamına girecektir. Yüksek Kurul, bu durumun mükerrer (çift) ödeme teşkil edeceğine ve kanunun lafzı ve ruhuyla bağdaşmadığına hükmetmiştir. Yönetici payının, kişinin mesai saatleri içindeki tüm hizmetlerini (hem idari hem de mesleki) kapsayan bir ödeme olduğu kabul edilmiştir.

Sonuç olarak, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, şu net karara varmıştır:

Üniversitelerin tıp fakültelerinde hem öğretim üyesi hem de yönetici olarak görev yapan ve bu kapsamda "yönetici payı" alan bir personel, aynı zamanda öğretim üyesi sıfatıyla fiilen kliniklerde görev yapsa dahi, 2547 sayılı Kanun'un 58. maddesinin (c) fıkrası kapsamında ayrıca "taban ödeme" alamaz.

Bu karar, benzer nitelikteki tüm uyuşmazlıklar için yol gösterici ve bağlayıcı bir nitelik taşımaktadır.

Döner sermaye, ek ödeme ve personele ilişkin mali haklar, karmaşık ve sürekli güncellenen bir alandır. Bu karar veya benzeri konularda hak kaybı yaşamamak, idari süreçleri doğru yönetmek ve yasal haklarınızı tam olarak öğrenmek için hukuki destek almanız önem taşımaktadır.