İş Güvenliği Uzmanı Görevlendirmeme Cezasına Karşı Başvurulabilecek Hukuki Yollar Nelerdir?

Özet

İşyerinize 6331 sayılı Kanun kapsamında iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi görevlendirmeme nedeniyle yüksek bir idari para cezası kesildiyse, bu cezaya itiraz etme hakkınız bulunmaktadır. Cezanın tebliğinden itibaren 15 gün içinde Sulh Ceza Hakimliği'ne başvurarak itiraz sürecini başlatabilirsiniz.

Giriş

İş sağlığı ve güvenliği (İSG), çalışanların sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmasını güvence altına alan yasal bir zorunluluktur. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, bu alandaki temel çerçeveyi çizer. Kanun, işverenlere risk değerlendirmesi yapma, eğitim verme ve en önemlisi iş güvenliği uzmanı ile işyeri hekimi görevlendirme gibi yükümlülükler getirir. Bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi, ciddi idari para cezaları ile sonuçlanır. Özellikle aylık olarak tekrarlanan bu cezalar, işletmeler için büyük bir mali yük oluşturabilir. Ancak, uygulanan bu cezalara karşı yasal itiraz yolları mevcuttur ve bu haklarınızı bilmek, haksız bir ceza ile karşılaştığınızda sizi koruyacaktır.

İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi Görevlendirmeme Cezası Nedir ve Ne Kadardır?

6331 sayılı Kanun uyarınca, işverenlerin iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirmesi zorunludur. Bu yükümlülüğe uyulmaması halinde, her bir görevlendirme eksikliği için ayrı ayrı idari para cezası uygulanır. 2025 yılı için belirlenen temel ceza miktarı her bir eksiklik için 88.663 TL'dir. Ancak bu miktar sabit değildir ve çeşitli faktörlere göre değişiklik göstermektedir.

Bu cezanın en kritik özelliği, yükümlülük yerine getirilmediği sürece her ay yeniden uygulanmasıdır. Bu durum, ceza tutarının kısa sürede katlanarak artmasına neden olur ve işverenler için ciddi bir finansal tehdit oluşturur. Örneğin, 5 çalışanı olan az tehlikeli bir işyeri, bu yükümlülüğü yerine getirmediğinde toplamda 222.000 TL'yi aşan cezalarla karşılaşabilir.

Önemli Not: 1 Ocak 2025 itibarıyla 50’den az çalışanı olan ve “az tehlikeli” sınıfta yer alan bütün işyerleri, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirme yükümlülüğüne tâbi olmuştur (örneğin küçük dükkânlar, terziler, ofisler gibi).

Cezaya Karşı Nereye ve Nasıl İtiraz Edilir?

İşyerinize tebliğ edilen idari para cezasına karşı yasal itiraz hakkınız bulunmaktadır. İtiraz başvurusu, cezanın kesildiği yerdeki Sulh Ceza Hakimliği'ne yapılır. Cezanın size tebliğ edildiği tarihten itibaren 15 gün içinde itiraz etmeniz gerekmektedir. Bu süre hak düşürücüdür; yani kaçırılması halinde itiraz hakkınızı kaybedersiniz. İtiraz, gerekçelerinizi ve delillerinizi içeren bir itiraz dilekçesi ile yapılır.

Önemli Not: 15 günlük süre, cezanın size ulaştığı günü takip eden günden başlar ve tatil günleri de bu süreye dahildir. Sürenin son gününün tatile denk gelmesi halinde, takip eden ilk iş gününün sonuna kadar başvuru yapılabilir. Bu kısa süre, ceza tebliğ edilir edilmez harekete geçmeyi zorunlu kılar.

İtirazda Hangi Gerekçeler ve Deliller Sunulabilir?

İtirazınızın olumlu sonuçlanması, sunduğunuz gerekçelerin ve delillerin gücüne bağlıdır. Başvurunuzda hem usule hem de esasa ilişkin hatalara dayanabilirsiniz.

Yaygın İtiraz Gerekçeleri:

• Usul Hataları: Denetim sırasında yasal prosedürlere uyulmaması, tebligatın usulsüz yapılması veya istenen belgelerin alınmaması gibi durumlar.

• Esasa İlişkin Hatalar: Aslında İSG uzmanı veya hekimi görevlendirilmiş olmasına rağmen ceza kesilmesi, işyerinin tehlike sınıfının veya çalışan sayısının yanlış tespit edilmesi.

  
  

Sunulabilecek Deliller:

• İş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi ile yapılmış hizmet sözleşmeleri.

• Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi'nden (OSGB) alınan hizmet faturaları ve ödeme dekontları.

• İSG hizmetlerinin yerine getirildiğini gösteren onaylı defter kayıtları.

• Risk değerlendirme raporları, acil durum planları, eğitim katılım belgeleri.

• İdare ile yapılan yazışmaların (e-posta, resmi yazı vb.) çıktıları.

Mahkeme Süreci Nasıl İşler ve Sonuçları Ne Olur?

Sulh Ceza Hakimliği, itirazları genellikle dosya üzerinden, yani duruşma yapmadan inceler. Mahkeme itirazınızı haklı bulursa idari para cezasını iptal eder. Eğer cezayı ödemişseniz, ödediğiniz tutarın iadesine karar verilir. Mahkeme itirazınızı reddederse, idari para cezası kesinleşir ve tahsil edilebilir hale gelir. Bu karara karşı üst yargı yollarına başvurulup başvurulamayacağı, kararın içeriğine göre değerlendirilmelidir.

Sonuç

İşyerinde iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi görevlendirmeme nedeniyle uygulanan idari para cezaları, yüksek ve tekrar eden yapısıyla işverenler için ciddi bir tehdittir. Ancak kanun, bu cezalara karşı itiraz etme hakkı tanımaktadır. Cezanın tebliğ edildiği andan itibaren başlayan 15 günlük kısa süre, doğru mahkemeye başvurma zorunluluğu ve süreci doğru yönetme gerekliliği, profesyonel hukuki destek almayı neredeyse zorunlu kılar.